Verloop van de protesten op de UvA

De hausse aan berichten in de media en op social media geeft niet altijd een helder overzicht. Deze tijdlijn zet daarom de gebeurtenissen sinds maandagmiddag 6 mei op een rijtje en laat zien hoe is geprobeerd om de ontwikkelingen in rustiger vaarwater te krijgen.

Vrijdag 17 mei: Korte bezetting Oudemanhuispoort

Op vrijdag 17 mei bezet een kleine groep actievoerders korte tijd de Oudemanhuispoort. De actievoerders slaan hun tentenkamp op in de binnentuin. Er wordt gezichtsbedekking gedragen en confrontatie met de politie gezocht. Er vindt overleg plaats met de woordvoerder van de actievoerders, maar deze laat weten niet gemachtigd te zijn om afspraken met ons te maken. De UvA is voornemens aangifte te doen, maar door het vrijwillige en vreedzame vertrek van de actievoerders is dat niet doorgezet. De bezetting is tegen half zes afgelopen.

Donderdag 16 mei: UvA-gebouwen weer open

Onderwijs en onderzoek aan de UvA wordt op donderdag 16 mei weer hervat. De ramen bij de hoofdingang van gebouw ABC op de Roeterseilandcampus blijken in de ochtend beklad met rode verf en leuzen. De deuren gaan gewoon open.

Woensdag 15 mei: Het onderwijs wordt weer opgestart

UvA beslist dat onderwijs en onderzoek na een sluiting van twee dagen weer de ruimte moet krijgen per donderdag 16 mei. Het is daarbij essentieel dat we met elkaar in gesprek blijven over de gevoelens van woede en onmacht en over de oorlog in Gaza.

Maandag 13 mei: Walk-out en bezetting Roeterseilandcampus

Nadat de officiële demonstratie is afgelopen, blijft een deel van de actievoerders bijeen op het Roeterseiland.

Gebouw REC ABC wordt bezet en gebarricadeerd (inclusief nooduitgangen). Dit levert gevaar op voor alle aanwezigen. Een deel van de aanwezigen richt vernielingen aan en vertegenwoordigers van de media worden geïntimideerd. De UvA roept de actievoerders op om het gebouw te verlaten. De ME grijpt in.

Het CvB kan geen verantwoordelijkheid nemen voor de veiligheid van allen die zich op de campus bevinden. Om die reden is er dinsdag 14 mei en woensdag 15 mei geen onderwijs aan de UvA. De gebouwen op alle campussen zijn gesloten. Lees hier het bericht met de reactie van het CvB van maandagavond 13 mei.

Donderdagmiddag 9 mei: gesprek Amsterdamse driehoek

Het bestuur is in gesprek gegaan met de Amsterdamse driehoek (burgemeester, hoofdofficier en politiechef) over de protesten. De driehoek en het UvA-bestuur zijn het erover eens dat demonstraties mogelijk moeten zijn in een stad als Amsterdam, maar vinden dat activisten de afgelopen dagen grenzen zijn overgegaan. Vernieling van gebouwen, meubilair en kunstwerken is onacceptabel. Ook zijn driehoek en bestuur geschrokken van het geweld tegen de politie. De spanning in de stad als gevolg van de oorlog in Gaza zal naar alle waarschijnlijkheid nog voortduren. De komende tijd zal iedereen betrokken bij dit overleg zich inspannen voor het herstel van rust en orde in de stad en de bevordering van de dialoog op de universiteit.

Op deze paginaExterne link vind je een overzicht van nieuws en andere relevante informatie over deze gebeurtenissen.

Woensdagmiddag en -avond 8 mei: einde gesprek en ontruiming

• Het tweede gesprek tussen de vertegenwoordiging van de demonstranten en het bestuur brengt de partijen niet nader tot elkaar. Er zit geen ruimte in de eisen die de actievoerders hebben geformuleerd. De UvA kan en wil niet aan alle eisen voldoen. De gestelde eisen vragen om aanzienlijke afstemming intern en extern en uitgebreid uitzoekwerk, dat binnen de door de actievoerders genoemde deadline onhaalbaar is. Ook is het bestuur van mening dat het behouden van academische banden – binnen de gestelde ethische kaders – eerder een bescheiden positieve bijdrage kan leveren aan de situatie in Israël en Gaza.
• De onveiligheid in en om de bezette panden is intussen te groot geworden. Omwonenden voelen zich onveilig en er zijn stevige vernielingen aangericht.
• Daarom besluit de UvA in overleg met de politie en gemeente om aangifte te doen van lokaalvredebreuk en vernieling; de aangifte wordt om 18.00 uur ingediend, na het einde van het tweede gesprek met de actievoerders.
• De politie haalt de barricades op straat weg vanwege de openbare orde en veiligheid. Op basis van de aangifte ontruimt de politie ook de panden. 
• De politie is woensdagavond nog lang actief vanwege grote onrust in de omgeving; de eerde bezette UvA-panden zijn in de loop van de avond leeg.

Woensdagochtend 8 mei: gesprekken en blokkades 

• Een vertegenwoordiging van de actievoerders neemt de uitnodiging aan en gaat om 10.00 uur in gesprek met het bestuur. Het bestuur herhaalt het voorstel om de dialoog aan de UvA verder de ruimte te geven, nu door ook aan te bieden gebouw BG4 beschikbaar te maken voor debat over alle onderwerpen die raken aan dit dossier, zoals samenwerking met Israëlische universiteiten, de ethische aspecten van het beleidskader voor samenwerking maar ook de inzet van politie op 6 mei.
• De actievoerders wijzen dit voorstel af en houden vast aan hun drie eisen: volledige openbaarheid van alle lijnen die er lopen met Israëlische instellingen en bedrijven, het stoppen van alle academische samenwerking met Israëlische instellingen die deelnemen aan genocide, apartheid en koloniaal geweld, en het beëindigen van alle contracten met bedrijven die profiteren van genocide, apartheid en uitbuiting van het Palestijnse volk.
• Actievoerders en bestuur besluiten later op de dag verder te praten, om partijen de ruimte te geven na te denken en te overleggen met de achterban.
• In de tussentijd worden de barricades rondom de bezette panden verder versterkt. Het wordt duidelijk dat inventaris uit de UvA-panden, inclusief kunstwerken, daarvoor wordt gebruikt. De UvA ontvangt berichten dat buurtbewoners hun huis niet uit durven en dat UvA-medewerkers zijn geïntimideerd.  
• Vanwege de blokkades zijn de gebouwen BG 1, 2, 3 en de Oudemanhuispoort gesloten voor onderwijs en onderzoek. 
• Het CvB houdt contact met de demonstranten en hoopt zo toe te werken naar een oplossing die een einde maakt aan deze situatie, en werkt voor alle partijen.

Dinsdagavond 7 mei: Binnengasthuisterrein en Oudemanhuispoort 

Deze demonstratie loopt uit op een bezetting van de Oudemanhuispoort en BG4 op het Binnengasthuisterrein.  

• De demonstranten werpen barricades op waarbij schade wordt aangebracht aan de gebouwen, de inventaris en de publieke ruimte.  
• Aanwezigen in BG4 worden geïntimideerd en moeten halsoverkop vertrekken. 
• In de loop van de avond wordt het rustiger, en de politie onderneemt geen actie om verdere escalatie te voorkomen.  
• Het bestuur nodigt een vertegenwoordiging van de demonstranten uit om woensdagmorgen in gesprek te gaan om tot een dialoog en een oplossing te komen met onder meer het voorstel het gebouw BG4 beschikbaar te stellen als debatcentrum.  
• Enkele tientallen actievoerders brengen de nacht door in de bezette gebouwen. 

Dinsdagmiddag 7 mei: Roeterseiland en binnenstad 

Dinsdag aan het einde van de middag begint op het Roeterseiland een nieuwe demonstratie, waaraan zo’n duizend studenten en medewerkers meedoen. Dat toont hun grote betrokkenheid. Het protest richt zich op een vreedzame manier tegen het bestuur en tegen het politieoptreden van maandag. Deze demonstratie verplaatst zich later op de middag door de binnenstad naar twee andere UvA-locaties, het Binnengasthuisterrein en de Oudemanhuispoort.

Maandagavond 6 mei: onveilige situatie en ontruiming 

De actievoerders met wie de gesprekken in de loop van maandag worden gevoerd, zijn akkoord met de toezeggingen. Maar die overeenstemming wordt niet gedeeld door alle actievoerders in het tentenkamp. Na de gesprekken, eerst in aanwezigheid van burgemeester Halsema en later met de politie, vertrekt een deel van de actievoerders. Helaas geldt dat niet voor alle demonstranten.

• In de loop van maandagavond ontstaat een onveilige en grimmige situatie, met verschillende incidenten, waarbij met vuurwerk wordt gegooid, mensen geslagen, de Israëlische vlag in brand gestoken en barricades opgetrokken.
• Omdat de openbare orde en veiligheid in het geding is, moet de driehoek (politie, Openbaar Ministerie en de burgemeester) besluiten in te grijpen om de resterende groep demonstranten te verwijderen.
• Het bestuur betreurt ten zeerste dat het zo loopt. Demonstreren mag op de UvA, maar zonder gezichtsbedekking, blokkades, overnachtingen of sfeer van intimidatie. 

Maandagmiddag 6 mei: Roeterseilandcampus 

Rond het middaguur zetten de eerste demonstranten hun tenten op het grasveld op de Roeterseilandcampus. Ze demonstreren vreedzaam tegen de oorlog in Gaza en roepen de UvA op de samenwerkingsverbanden waarin ook Israëlische onderzoeksgroepen deelnemen te verbreken.

• Een delegatie van het UvA-bestuur gaat een aantal keren met de actievoerders in gesprek met het oog op het opbreken van het tentenkamp. Het bestuur toont begrip voor de actie, en demonstreren mag op de UvA. Maar er gelden ook huisregelsExterne link. Onder meer overnachten en het opwerpen van blokkades zijn niet toegestaan.
• In de loop van maandagavond publiceren we een overzicht van acht samenwerkingen waarin Israëlische wetenschapsgroepen participerenExterne link (en dus géén lijst met namen van individuele wetenschappers), om daarmee te voldoen aan een van de eisen van de demonstranten. De Centrale Studentenraad vroeg daar eerder naar en op dit verzoek om transparantie hebben we toen al positief gereageerd. In het overzicht staan ook de uitwisselingsprogramma’s met drie universiteiten in Israël; de uitwisselingen liggen op dit moment stil vanwege het negatief reisadvies. Deze drie overeenkomsten lopen binnen afzienbare tijd af en eventuele vernieuwing kan getoetst worden aan het beleidskader voor samenwerking met derden.
• De UvA heeft een beleidskader voor samenwerking met derdenExterne link. Maandag is voorgesteld om een UvA-brede dialoog te organiseren over dat beleidskader, in het bijzonder gericht op landen in oorlogssituaties. Die dialoog is vergelijkbaar met de eerdere dialoogsessies rondom de samenwerking met de fossiele energiesector.
• Maandag is ook een tijdelijke bevriezing van relaties met Israëlische wetenschapsgroepen voorgesteld.