Fair Work & Equality Law Clinic

In de Fair Work and Equality Law Clinic krijg je de unieke kans om mee te helpen om een gedegen zaak op het gebied van sociale rechten, arbeidsuitbuiting of gelijkheidsrecht op te bouwen en te werken aan zaken van algemeen belang. 

De studenten van de clinic zijn direct betrokken bij het geven van juridisch advies over internationaal en nationaal arbeidsrecht, gelijkheidsrecht en economische en sociale rechten. Het doel is schendingen van fundamentele arbeidsrechten en economische en sociale rechten te voorkomen.

Tijdens de clinic wordt het kritisch denken van studenten gestimuleerd over de functies van het recht in de samenleving en de mogelijkheid om positieve veranderingen te bewerkstelligen. Vooral met betrekking tot arbeidsrechten, gelijkheidsrecht en economische en sociale rechten.

Het werk in de clinic

Het werk in de clinic bestaat uit projecten die worden uitgevoerd voor cliënten, waarvoor de studenten juridisch onderzoek doen, juridisch advies geven en juridische documenten opstellen. Het clinic-werk wordt uitgevoerd in een team van 3 tot 5 studenten met regelmatige vergaderingen met begeleiders (en cliënten). Studenten worden begeleid door leden van de faculteit, o.a. van het onderzoeksinstituut AIAS-HSIExterne link. De nadruk ligt op professionaliteit, kwalitatief hoogstaand werk, teamwerk en respect voor vertrouwelijkheid.

Het clinic-programma

Naast het clinic-programma van de Amsterdams Law Clinics biedt de Fair Work & Equality Law Clinic een thematische workshop aan. Via deze workshop verwerf je als student grondige kennis van de arbeidsreglementering en de rol van het arbeids- en gelijkheidsrecht op EU- en internationaal niveau (ILO, VN en Raad van Europa). Deze achtergrond zorgt ervoor dat de studenten arbeidsrecht, ‘aanvaardbaar’ werk en gelijkheidsrechtelijke kwesties in de nationale en internationale juridische context kunnen analyseren. 

De belangrijkste discussiepunten zijn onder meer:

• bronnen van het recht
• sleutelbegrippen: directe discriminatie, indirecte discriminatie, intimidatie
• bewijslast
• rechtsmiddelen en sancties

Aankomende projecten

In het tweede semester van 2024-2025 zal de Fair Work and Equality Law Clinic (FWELC) een clinic organiseren met betrekking tot zwangerschapsverlof voor leden van het Europees Parlement. Op dit moment zijn leden van het Europees Parlement verplicht om hun stemrecht op te geven wanneer ze niet persoonlijk aanwezig kunnen zijn tijdens een parlementaire stemming. Deze eis kan jonge vrouwen die zwanger zijn of onlangs zijn bevallen dwingen om weer aan het werk te gaan voordat ze daar fysiek toe in staat zijn. Deze situatie kan jonge vrouwen ervan weerhouden om deel te nemen aan de Europese politiek en zo het tekort aan vrouwen in de politiek vergroten.

De studenten zullen onderzoeken of er wetten of verdragen zijn –zowel binnen EU-wetgeving als in het internationale recht– over vrouwenrechten waarop ze zich kunnen beroepen om het Europees Parlement te dwingen betaald zwangerschapsverlof in te voeren. Daarnaast wil de cliënt weten of er andere manieren zijn om hun doel te bereiken en welke belanghebbenden zij bij hun project kunnen betrekken. De resultaten van deze law cliniczullen worden geïntegreerd in de lopende inspanningen van de samenwerking, met als doel het bevorderen van een beleid voor betaald zwangerschapsverlof voor het Europees Parlement.

Voormalige projecten 

In het eerste semester 2024-2025 deden vier studenten van de Fair Work and Equality Law Clinic onderzoek naar de rechtspositie van au pairs, in opdracht van de NGO FairWorkExterne link. FairWork ondersteunt slachtoffers van arbeidsuitbuiting in Nederland op verschillende manieren. Recentelijk heeft de organisatie meer zaken van au pairs ontvangen die duidelijk maken dat au pairs steeds vaker als goedkope arbeidskrachten in het huishouden worden ingezet in plaats van dat ze naast hun uitwisselingsprogramma wat licht huishoudelijk werk doen en voor de kinderen van hun au pair-gezin zorgen. FairWork wilde daarom graag weten welke regelingen (zowel nationaal als internationaal) in deze gevallen worden overtreden, welke praktijken in andere landen bestaan om au pairs tegen uitbuiting te beschermen en of er jurisprudentie over hun rechtspositie bestaat en hoe de uitbuiting van au pairs het best kan worden voorkomen.

In het rapport van de Fair Work and Equality Law Clinic (pdf) lees je over het onderzoek dat verricht is naar de situatie in Nederland, Oostenrijk, Frankrijk en Duitsland en de concrete suggesties voor verbetering van de au-pairregeling in Nederland.

Ook heeft de FWELC een project gedaan over de gelijke beloning van vrouwelijke voetballers in Nederland. De loonkloof tussen mannelijke en vrouwelijke voetballers heeft verschillende oorzaken. De belangrijkste twee zijn de manier waarop de spelerscontracten van vrouwelijke voetballers worden gekwalificeerd en het onderscheid dat in de cao voor contractspelers wordt gemaakt tussen mannen en vrouwen. Deze twee praktijken kunnen in strijd zijn met het Nederlandse en Europese arbeidsrecht. De spelersraad van de vrouwelijke Nederlandse eredivisie wil een collectieve actie starten (3:305a BW) en wil dat de haalbaarheid (procedureel en materieel) wordt onderzocht. Gezegd is dat het financieel onmogelijk is voor clubs om vrouwen (eerlijk en) gelijk te belonen. Deze uitspraak roept de vraag op wat er in het kader van de financiële structuur van het Nederlandse betaald voetbal aan gelijke beloning kan worden toegevoegd. 

Andere voorbeelden van projecten/zaken waar de Fair Work & Equality Law Clinic aan heeft gewerkt zijn:

• Onderzoek naar schijnconstructies om de cao te omzeilen bij werknemers die door hun werkgever zijn ‘ondergebracht’ bij een bemiddelaar en aangemerkt als (semi-)zelfstandigen, waardoor hun arbeidsvoorwaarden zijn verslechterd.
• het assisteren van vakbond CNV Internationaal bij een Single Entry Point klacht bij de Europese commissie over de arbeidsomstandigheden van werknemers in de mijnbouw sector in Colombia en Peru.
• onderzoek naar de arbeidsrechtelijke positie van E-sporters (elektronische sporters).
• Onderzoek voor SOMO (Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen) naar de aansprakelijkheid van multinationals voor schade in de toeleveringsketen.
• een vergelijkende studie over gezondheid en veiligheid op het werk in de sector persoonlijke en huishoudelijke diensten. De conclusies van dit onderzoek zijn samengevat in deze blogExterne link. 
• onderzoek naar de problematiek van arbeidsuitbuiting van EU-migranten die voor uitzendbureaus in Nederland werken. De clinic heeft gekeken naar zaken van Spaanse en Poolse werknemers die arbeidsproblemen ervaren of het slachtoffer zijn van arbeidsmisbruik. 
• Het assisteren bij een rechtszaak over gelijke beloning voor mannen en vrouwen.
• Het assisteren bij een rechtszaak over (indirecte discriminatie) van vrouwen in het kader van de uitsluiting van sociale zekerheidsuitkeringen van werknemers die minder dan 4 dagen per week als huishoudelijke hulp werken, waaronder het verlenen van medische zorg op basis van het overheidsbudget dat aan hun particuliere werkgevers wordt verstrekt.

Publicaties

• Rapport over arbeidsuitbuiting van Poolse arbeidsmigranten in Nederland (pdf).
• Onderzoek naar de situatie van Spaanse arbeidsmigranten in Nederland. Je kunt ook een samenvatting van de bevindingen (pdf) bekijken.
• Vergelijkende studie (pdf) over de gezondheid en veiligheid van huishoudelijk personeel in België, Nederland en Italië. 

Aanmelden en toelating

De Fair Work and Equality Law Clinic staat in principe open voor alle masterstudenten van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de UvA.

Andere vereisten zijn:

• Je bent ten minste 10 uur per week beschikbaar 
• Je hebt een sterk arbeidsethos, uitstekende communicatieve en (Engelse) schrijfvaardigheden, en een oprechte interesse in arbeidsrecht, eerlijke arbeidsomstandigheden en mensenrechtenwetgeving.

Meer informatie over hoe jij je kunt aanmelden.

Vragen

Heb je vragen over de Fair Work & Equality Law Clinic? Stuur dan een e-mail naar amsterdamlawclinics@uva.nlExterne link of neem contact op met Marlies VegterExterne link.

Oud-studenten van de clinic

Als je geïnteresseerd bent in meer praktische informatie over de clinic en ervaringen van voormalige studenten kun je contact opnemen met een van de onderstaande studenten. Stuur een e-mail naar amsterdamlawclinics@uva.nlExterne link voor de contactgegevens. Je kunt ook een filmpje op YouTubeExterne link bekijken waarin Anastassia Kachalova vertelt over haar ervaringen met de clinic. 

Wat onze alumni zeggen over de Amsterdam Law Clinics: