UvA duikt in eigen koloniaal verleden

Fotograaf: Wouter van der Wolk

UvA duikt in eigen koloniaal verleden

Gepubliceerd op 09-03-2023 13:30

De UvA gaat de eigen betrokkenheid bij het Nederlandse koloniale- en slavernijverleden onderzoeken. Het onderzoeksproject bestaat uit twee delen. Er wordt gestart met een vooronderzoek waarin wordt geïnventariseerd welke collecties, archieven en gebouwen verder moeten worden onderzocht. Dit vooronderzoek vormt de basis voor het daadwerkelijke onderzoek, dat waarschijnlijk enkele jaren zal duren.

De resultaten van het vooronderzoek verschijnen in 2024.

Op 9 januari vierde de UvA haar 391^e verjaardag, maar al in 1632 werd voorloper Athenaeum Illustre opgericht. Deze eeuwenoude geschiedenis is terug te zien in verschillende UvA-panden die stammen uit de koloniale tijd. Bijvoorbeeld bij het Oost-Indisch Huis, dat een kantoor was van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC). De rol van de UvA en haar voorlopers in de koloniale geschiedenis is echter onvoldoende bekend. Daar moet onderzoek naar worden gedaan, zegt initiatiefnemer en Centrale Diversity Officer van de UvA Machiel Keestra: ‘In 1632 prees Caspar Barlaeus de rijke kooplieden die het Athenaeum Illustre oprichtten omdat zij hun ondernemingslust nu gingen verbinden met kennis en inzicht. Die ondernemingen waren ongetwijfeld verbonden met de koloniën en slavernij.’ Hij vervolgt: ‘Onder andere gemeente Amsterdam en De Nederlandse Bank onderzochten hun eigen geschiedenis al. Ook op de UvA lopen inmiddels verschillende projecten rondom dekolonisatie in bredere zin. Dit onderzoek naar de eigen geschiedenis is daarbij belangrijk, zodat we de feiten kennen, de erfenis van die geschiedenis onder ogen zien en rekenschap kunnen geven'.

Onderzoeksopdracht

De onderzoeksopdracht wordt uitbesteed aan een onafhankelijk, gerenommeerd instituut met deskundigheid op het gebied van het Nederlandse koloniale en slavernijverleden. De keuze voor een instituut wordt nog dit voorjaar gemaakt. Ten behoeve van het onderzoek worden een maatschappelijke én een wetenschappelijke adviescommissie ingericht waarin ook UvA-experts worden betrokken.

Foto van de VOC-zaal. — De VOC-zaal van het Bushuis. Foto: Bob Bronshoff

Dekoloniale Dialogen@Humanities

Bij de Faculteit der Geesteswetenschappen (FGw) ging onlangs het publieksprogramma ‘Dekoloniale Dialogen@Humanities’ van start. De zogenoemde VOC-zaal van het Bushuis toont een historische reconstructie van het VOC-verleden die in de jaren '90 is bedacht en gemaakt. De afgelopen jaren groeide onder medewerkers en studenten het ongemak over de manier waarop het koloniale verleden van Nederland en Amsterdam op deze plek wordt ge(re)presenteerd. De faculteit besloot daarom in 2022 tijdelijk de zaal te sluiten, die tot dan gebruikt werd voor vergaderingen en diploma-uitreikingen. In 2023 zullen er lezingen, performances, podcast opnames en kleine tentoonstellingen worden georganiseerd. Zo wil dit project op een open en inspirerende manier samen met onderzoekers en studenten, partnerinstellingen en geïnteresseerden bedenken wat de toekomst van de VOC-zaal moet zijn en hoe om te gaan met het koloniale verleden van het gebouw.

Nieuws