Het online platform Mastodon geldt op dit moment als hét alternatief voor Twitter. Sinds februari verkent ICT-coöperatie SURF samen met universiteiten en hogescholen in Nederland hoe een Mastodon-omgeving voor het onderwijs en onderzoek eruit zou kunnen zien. Het doel is minder afhankelijk te worden van Twitter. De Universiteit van Amsterdam werkt hieraan mee door de Mastodon-pilotomgeving beschikbaar te stellen aan haar studenten, onderzoekers en medewerkers.

Hoe werkt Mastodon?

Mastodon bestaat uit talloze verschillende digitale ruimtes, oftewel servers, waarvan je lid kan worden. Het Mastodon-platform lijkt op Twitter, maar zonder achterliggend businessplan voor gebruikersdata en zonder algoritmes die bepalen wat je wel en niet te zien krijgt. De data van gebruikers komen niet bij één bedrijf terecht en er spelen in principe geen commerciële belangen.

Op de Mastodon-server (ook wel 'instance' genoemd op Mastodon) krijg je alleen te zien waar je zelf naar zoekt en waar gebruikers het over hebben in de digitale ruimte waar jij lid van bent. Ook beoogt Mastodon het verspreiden van desinformatie te voorkomen door moderatie. 

De pilot van SURF

SURF is een coöperatieve vereniging van Nederlandse onderwijs- en onderzoeksinstellingen, die zich richt op kennisdeling, innovatie en inkoop van digitale diensten. SURF heeft binnen het Mastodon-platform een server aangemaakt voor universiteiten en hogescholen in Nederland en deze gekoppeld aan het instellingsaccount, je UvAnetID dus. Zo ontstaat er een veilige en betrouwbare plek waar onderwijs- en onderzoeksinstellingen en hun studenten en medewerkers elkaar gemakkelijker kunnen vinden en berichten kunnen delen. 

Waarom neemt de UvA deel aan deze pilot?

De UvA hecht belang aan publieke waarden zoals onafhankelijkheid. De toenemende afhankelijkheid van Big Tech-bedrijven zoals Twitter in wetenschap en onderwijs is een zorgwekkende ontwikkeling. Mastodon biedt een veilig en betrouwbaar alternatief. 

Ook een Mastodon-account?

Studenten, medewerkers en onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam  maken met hun UvAnetID gemakkelijk een account aan op de Mastodon-server social.edu.nl. Ook studenten en medewerkers van andere universiteiten en hogescholen kunnen zich met hun instellingsaccount aanmelden. Buitenstaanders kunnen geen lid worden. 

Zo meld je je aan: 

1. Ga naar social.edu.nlExterne link en klik op ‘Inloggen’
2. Klik in het volgende venster op ‘SURFconext’.
3. Klik op ‘UvA’ en log in met je UvAnetID.
4. Bekijk de informatie die zal worden gedeeld en klik op ‘Doorgaan naar SURF Mastodon Pilot’.
5. Maak een Mastodon-accountnaam aan en klik op ‘verder’.
6. Je bent nu lid van de social.edu.nlExterne link-server. Je kunt nu een ‘toot’ (bericht) posten of op zoek gaan naar interessante accounts om te volgen. 

Meer informatie

Alle informatie over de pilot, de werking van Mastodon, gebruikershandleidingen, tutorials en FAQ’s zijn te vinden op surf.nl/mastodon-pilotExterne link.  

De UvA volgen op Mastodon?

• UvA Maatschappij en GedragExterne link 
• UvA HumanitiesExterne link
• Amsterdam School of Communication ResearchExterne link