Colombiaans Constitutioneel Hof bevestigt rechten Yukpa-bevolking: UvA-studenten leveren waardevolle bijdrage

De Business and Human Rights Clinic van de UvA werd gevraagd een amicus curiae brief voor te bereiden door de Clínica Juridica sobre Derecho y Territorio van de Pontificia Universidad Javeriana in Bogotá. Giorgos en Paula waren twee van deze studenten. Zij delen hun inzichten na het werken aan deze zaak tijdens een Amsterdam Law Clinic. Maar eerst wat achtergrondinformatie over de zaak.

De Yukpa en het recht op vrije, voorafgaande en geïnformeerde toestemming

De Yukpa-inheemse bevolking, erkend als rondtrekkende en semi-nomadische groepen in Colombia, is rechtstreeks getroffen door mijnbouwactiviteiten van bedrijven als Drummond en Prodeco in de regio Cesar. Deze bedrijven werden actief in het gebied zonder de Yukpa te raadplegen, hoewel het land door de Yukpa als voorouderlijk grondgebied wordt beschouwd.

Yukpa-vertegenwoordigers dienden een acción de tutela in tegen de staatsinstellingen en de twee mijnbouwbedrijven. Acción de tutela is een juridische actie in Colombia waarmee individuen juridische bescherming kunnen zoeken als zij van mening zijn dat hun fundamentele rechten worden geschonden door publieke of private entiteiten.

Over de amicus curiae brief

Deze brief had tot doel te analyseren of de beslissingen in de lagere rechtbanken in overeenstemming waren met het internationale juridische kader met betrekking tot de bescherming van gebieden van rondtrekkende en semi-nomadische volkeren.

In de amicus curiae brief werd betoogd dat:

1. De Yukpa-bevolking wordt erkend als rondtrekkend en semi-nomadisch volk en als inheems volk, wat impliceert dat zij profiteren van de speciale bescherming die aan inheemse volkeren wordt geboden in het internationale en regionale juridische kader.
2. De staat heeft de verplichting om het recht van de Yukpa-bevolking op het gebruik van de grond die zij traditioneel hebben ingenomen en gebruikt te beschermen, inclusief de grond die wordt gebruikt voor hun voorouderlijke culturele activiteiten.
3. De Yukpa-bevolking heeft recht op schadeloosstelling als hun recht op voorafgaand overleg en vrije, voorafgaande en geïnformeerde toestemming (FPIC) wordt geschonden. Het organiseren van een consultatie is de effectieve manier om dit aan te pakken, volgens de normen die zijn vastgesteld door het Constitutioneel Hof van Colombia. Download de Engelstalige versie van de amicus curiae brief (pdf). (pdf)

Als gevolg van de beslissing van de rechtbank werd aan de mijnbouwbedrijven en de autoriteiten van de overheid opgedragen het raadplegingsproces te starten, wat zij niet hadden gedaan voordat zij met de projecten begonnen. De rechtbank nam de argumenten van de studenten expliciet in overweging in haar uitspraak.

'Het maakt duidelijk wat de waarde en verantwoordelijkheid van juridische professionals is bij het handhaven van sociale rechtvaardigheid'

Giorgos Porfyridis zegt over de Amsterdam Law Clinics: 'Hoewel ik een carrière in fiscaal recht nastreef, hielp het werk in de clinics me om buiten het complexe regelgevingslandschap te denken. Het maakte weer duidelijk wat de waarde en verantwoordelijkheid van juridische professionals is bij het handhaven van sociale rechtvaardigheid.' Paula Álvarez Vidal voegt eraan toe: 'Dit project liet zien hoeveel betekenis en impact studenten, en jonge mensen in het algemeen, kunnen hebben wanneer ze de kans krijgen. Ik ben heel dankbaar dat ik deze kans heb gekregen en dat ik een bijdrage heb kunnen leveren aan een betekenisvolle zaak.'