Vroegtijdig uitval (dropout) vormt een groot obstakel in de behandeling van stoornissen in middelengebruik (SUD). Cognitieve functies, zoals executieve functies en geheugen, worden vaak aangetast door langdurig middelengebruik en kunnen een rol spelen bij behandeluitval. Dit onderzoek richtte zich op de voorspellende waarde van cognitieve prestaties, veranderingen in cognitieve functies tijdens abstinentie en hun interacties op behandeluitval. Bij 152 cliënten met SUD werden cognitieve functies (executieve functies en geheugen) gemeten op twee tijdstippen met de Montreal Cognitive Assessment (MoCA). Drie logistische regressiemodellen werden getest: (1) baseline cognitieve scores, (2) veranderingen (verschilscores) tussen T1 en T2, en (3) baseline, verandering, en hun interactie. Leeftijd en opleidingsniveau werden meegenomen als covariaten. Geen van de modellen leverde significante hoofdeffecten van executieve functies of geheugen op. In model 3 werd echter een significante interactie gevonden tussen baseline geheugen en geheugen verandering. Hogere baseline geheugenscores in combinatie met een achteruitgang in geheugen voorspelde een verhoogde kans op uitval. Cognitieve achteruitgang bij cliënten die aanvankelijk goed presteren op geheugen lijkt een risicofactor voor dropout. Dit benadrukt het belang van longitudinaal cognitief onderzoek bij SUD en van gepersonaliseerde behandeling die rekening houdt met dynamische cognitieve veranderingen.